گسترش رویه دیپلماسی دیجیتال ترامپ و کاهش هزینه دیپلماسی افغانی

اندر باب تعریف دیپلماسی باید گفت که اشاره به فن گفتگو ومذاکره و حل و فصل اختلافات به صورت مسالمت آمیز دارد. در گذشته جنس این فنون بیشتر ماهیت عملی داشته و با استفاده از تکنیک های سنتی و توام با تشریفات صورت می گرفته است. در حالی که در طول کمتر از یک دهه گذشته بهره وری از دیپلماسی دیجیتال و ابزارهای تکنولوژیک در امتداد سیاست خارجی، فصل تازه یی از دیپلماسی تکنولوژیک و یا دیجیتال را رقم زده است.

 در زمانی که هیلاری کلینتون وزیر خارجه امریکا بود، وی به دیپلمات های خویش دستور داد تا همه حساب تویتر و فیسبوک باز کنند و تلاش کنند بر اساس پالیسی داده شده، بر مخاطبین خویش، به خصوص مردم تاثیر داشته باشند. مخاطبین دیپلمات های امریکا در این دوره از طریق توییتر، بیشتر مردم بودند که در ادبیات حوزه دیپلماتیک؛ دیپلماسی عامه و یا حوزه دوم(تراک دوم) دیپلماسی نامیده می شود. بخشی از انقلابات در اکراین و کشورهای عربی، به باور متخصصین این حوزه در این کشورها متاثر از این دیپلماسی بوده است. در پی ناکامی برخی از انقلابات و تبعات منفی این انقلابات نظیر ظهور جریان های تندرو و رادیکال، عملا این نوع دیپلماسی ناکام پنداشته شده است. از این رو دیپلماسی نوین امریکا بر اساس عملکرد ترامپ،  تنها مردم نیست، بلکه ترامپ اغلب مقامات دولتی را مخاطب قرار داده است. این نوع دیپلماسی، بدون نظر داشت ماهیت و کیفیت آن، هزینه کمتری را به همراه داشته است.

یکی از دلایل کارآمدی ابزارهای تکنولوژیک در سیاست خارجی امریکا، اهمیت و قدرت این کشور در عرصه بین المللی است. شاید این تصور به وجود آید که اگر کشور ضعیفی دیگر از چنین رویه یی بهره می برد، چنین موثریتی  رسایی را نمی توانست داشته باشد. در حالی زمانی که رویه یی در تعامل و دیپلماسی میان کشورها تقویت شده است، در همان زمان می تواند مورد استفاده دیگر کشورها نیز قرار بگیرد. بر این اساس بهره گیری از ابزارهای تکنولوژیک در دیپلماسی دیجیتال و یا تکنولوژیک، در پی رسا بودن تویت ها و تماس های تلفنی ترامپ، می تواند از سوی دیگر کشورها نیز مورد استفاده قرار بگیرد. طبیعی است که کشورهای ضعیف در امتداد چنین روندی با بهره گیری از چنین دیپلماسی ، به جای صرف نمودن هزینه های گزاف در سفرها و با حضور جمعیت گسترده،  می توانند برخی دیگر از نیازمندی های حیاتی خویش را مرفوع سازند.

افغانستان از جمله کشورهای ضعیفی و در عین حال مورد توجه جامعه بین المللی است که تریبون های فراوانی در سطوح دو و یا چند جانبه دارد. بهره گیری از دیپلماسی دیجیتال با توجه به حجم روابط افغانستان، از سوی کشورهای موجه شناخته می شود و این موضوع هزینه های زیاد سفر به کشورهای مختلف را کاهش دهد. بنابراین به جای تمرکز به فنون سنتی دیپلماسی توام با تشریفات در ارتباط با کشورهای مختلف، تاکید بر گسترش بهره گیری از فنون تکنولوژیک دیپلماسی می تواند، موجب گسترش رسایی دیپلماسی افغانی و کاهش هزینه ها شود.  بهره گیری از ویدیو کنفرانس در ارتباط با نماینده گی های سیاسی افغانستان که چندی قبل از سوی وزارت امور خارجه مورد استفاده قرار گرفت، یکی از نمونه های خوب بهره گیری از دیپلماسی دیجیتال و یا ارتباطات تکنولوژیک درون سازمانی است که لازم است تا در سطوح بیرون سازمانی گسترش یابد.

در نتیجه باید گفت که گسترش بهره گیری از این نوع دیپلماسی در سطح افقی و بیرون سازمانی با کشورهای منطقه و فرامنطقه در شرایطی که رسایی این نوع دیپلماسی کافی است می تواند از یک سو هزینه را کاهش دهد و از سوی دیگر زمان بیشتر به پرداختن مسائل داخلی و حاکمیتی را ایجاد نماید. 

منبع نشر: خبرگزاری آسیا و تاریخ انتشار : 1395/12/2

موضوعات مرتبط: افغانستان و امنیت و منطقه محور های سیاست افغانستان و پاکستان؛ از تعارض به مدیریت...